TAKİBİ ŞİKÂYETE BAĞLI SUÇLAR NELERDİR VE BU SUÇLARI NASIL ŞİKÂYET EDİLİR?

GİRİŞ:

Şikâyete tabi suçlar, soruşturulması ve kovuşturulması için müştekinin (şikâyetçinin) şikâyet beyanının olması gereken suçlardır. Bu suçları devlet resen kendisi harekete geçerek soruşturmaz. Soruşturabilmesi için şikâyet gereklidir. Ancak şikâyet üzerine hareket ederek gerekli soruşturma ve tahkikatı yürütür ve bunun neticesinde faile gerekli suçu verir. Şikâyete tabi suçlar diğer büyük suçlara nazaran daha kolay işlenebilen ve nispeten daha az elem veren suçlardandır. Bu tarz suçlar, Gaziantep gibi suç oranı yüksek kentlerimizde daha çok işlenmektedir. Avukatların ve adli personellerin

ŞİKÂYET VE İHBAR ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Şikâyet, maruz kaldığınız eylemi Cumhuriyet başsavcılığına veya kolluk makamlarına (polis, jandarma) bildirmeniz ve olayın araştırılarak faillerin cezalandırılmasını talep etmenizdir. Şikâyet için faili biliyor ya da tanıyor olmanız şart değildir. Faili bilmiyorsanız bile şikâyetçi olabilirsiniz.

İhbar ise bir kişinin suçun şüphelisini veya suç olan olayı yetkili makama bildirmesidir. Herkes ihbarda bulunma hakkına sahiptir. Oysa şikâyet mağdur veya suçtan zarar gören kişilere tanınmış bir haktır. Haklarımızı bilmek ve bu hakları daha sağlıklı kullanmak adına şikâyet sürecinde bir avukattan destek almanız daha yararlı olacaktır.

ŞİKÂYET HANGİ MAKAMA VE NASIL YAPILIR:

Başvuru Yerleri: Maruz kaldığınız eylemin araştırılmasını istiyorsanız Gaziantep Cumhuriyet savcılığına veya Gaziantep’teki emniyet ya da jandarma birimlerine başvurabilirsiniz. 112 Acil Çağrı Merkezini arayıp yardım isteyebilirsiniz.

Şikâyet Süresi: Şikâyet süreniz 6 aydır. Buna göre soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olan suç hakkında yetkili kimse 6 ay içinde şikâyette bulunmadığı takdirde soruşturma ve kovuşturma yapılamaz. Zamanaşımı süresini geçmemek koşuluyla bu süre, şikâyet hakkı olan kişinin fiili ve failin kim olduğunu bildiği veya öğrendiği günden başlar. Ama ilgili mercilere gidip şikâyet etmek için failin kim olduğunu bilmemize gerek yoktur. Faili bilmek zamanaşımı süresi için önemlidir. Cinayet, yağma gibi şikâyete tabi olmayan suçlarda 6 aylık süre geçse bile şikâyetçi olabilirsiniz. 

Şikâyetten Vazgeçme: Şikâyete bağlı suçlarda şikâyet eden, mahkeme tarafından karar verilinceye kadar şikâyetinden vazgeçebilir. Vazgeçme soruşturma aşamasında yapılırsa kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilir yani dava açılmaz. Kovuşturma aşamasında yapılırsa ceza davasının düşmesine karar verilir. Kamu adına takip edilen suçlarda ise şikâyetten vazgeçme dava açılmasına veya davanın görülmesine engel değildir. Şikâyetten vazgeçilen hallerde de dava açılabileceği gibi ceza da verilebilir.

Eğer Şikâyetçi Olmak İsterseniz:

• Hangi makama başvuruyorsanız, dilekçe o makama hitaben yazılmalıdır.
  •Eylemden zarar gören şikâyetçinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve adresi yazılmalıdır.
  •Biliniyorsa eylemi gerçekleştiren şüphelinin adı, soyadı ve adresi belirtilmelidir.
  •Suçun ne olduğu ve suç tarihi belirtilmelidir.
  •Açıklamalar kısmında suça konu olan olay kısa ve öz bir şekilde anlatılmalıdır.
  •Deliller başlığı altında şikâyeti kanıtlayan tüm deliller bildirilmeli; elde hazır bulunan belge, varsa tutanak gibi yazılı deliller şikâyet dilekçesine eklenmelidir. Olayın tanıkları varsa, bunların adı, soyadı ve adresleri de belirtilmelidir.
  •Kamu davası açılması talebi, dilekçenin sonunda belirtilmelidir.

Giderken nüfus cüzdanı ya da onun yerine geçen bir belgenin yanınızda bulundurmayı unutmayınız! Okuryazar değilseniz şikâyetiniz ilgili makama tutanağa geçirmek suretiyle sözlü olarak da yapabilirsiniz. Bu konuda yetkili mercilere şikâyet etme hususunda çekinceleriniz olabilir, şikâyetçi olursanız ne olacağını bilmiyor olabilirsiniz ama unutmayın bu süreçte yalnız olduğunuzu düşünmeyiz. Zira sizlerin yanında koskoca devlet ve ender bilgilerle donatılmış avukatınız olacaktır.

TAKİBİ ŞİKÂYETE BAĞLI BELLİ BAŞLI SUÇLAR NELERDİR?

• Basit kasten adam yaralama (M. 86/2).
• TCK Md. 86/2 kapsamında kalan kasten yaralama suçunun ihmali davranışla işlenmesi (m. 88).
• Taksirle yaralama suçu (M. 89/1-2-3-4). Bilinçli taksirle TCK 89/1 çerçevesinde işlenen yaralama suçu şikâyete tabidir, ancak diğer fıkralar için şikâyete bağlı değildir.
• Cinsel saldırı suçu (M. 102/1 ve 102/2-ikinci cümle).
• Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu (m.104/1).
• Cinsel taciz suçu (M. 105/1).
• Tehdit suçu (M. 106/1 ikinci cümle).
• Konut dokunulmazlığını ihlal Suçu (M. 116/1-2-4).
• İş ve çalışma hürriyetini ihlal suçu (m.117/1).
• Kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçu (M. 123/1).
• Israrlı takip suçu (m.123/A).
• Hakaret Suçu (M. 125/1, 2, 3). Kamu görevlisine karşı görevinden İşlenen hakaret suçu veya cumhurbaşkanına hakaret suçu şikâyete tabi değildir.
• Kişinin hatırasına hakaret suçu (M. 130/1,2). Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hatırasına hakaret suçunun takibi şikâyete bağlı değildir.
• Haberleşmenin gizliliğini ihlal Suçu (M. 132/1, 2, 3).
• Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu (M. 133/1, 2, 3).
• Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu (M. 134/1, 2).
• Hırsızlık Suçu (m. 141) ve nitelikli hırsızlık suçu (m. 142/1, 2, 3) TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse takibi şikâyete bağlı suçlardandır. Diğer tüm hallerin takibi şikâyete tabi değildir, resen kovuşturulur. Hırsızlık suçlarında daha az cezayı gerektiren haller de şikâyete tabidir (m. 144/1).
• Kullanma hırsızlığı suçu (M. 146/1).
• Mala zarar verme suçu (M. 151/1, 2). Mala zarar verme suçunun nitelikli halleri de (m. 152/1,2) TCK md. 167/2’de belirtilen kişilerin zararına işlendiği takdirde de takibi şikâyete tabi suçlardandır.
• İbadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçu TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse takibi şikâyete bağlıdır (m. 153/1).
• Hakkı olmayan yere tecavüz suçu (m.154/1,2,3)TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse takibi şikâyete bağlıdır.
• Güveni kötüye kullanma suçu (M. 155/1).
• Bedelsiz senedi kullanma suçu (M.156/1).
• Dolandırıcılık suçu (M. 157/1) ve Nitelikli dolandırıcılık suçunun (m. 158/1,2) TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenmesi halinde takibi şikâyete bağlıdır.
• Dolandırıcılıkta daha az cezayı gerektiren hal (m. 159/1).
• Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf suçu (m.160/1).
• Hileli iflas suçu (M. 161/1) TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse takibi şikâyete bağlı olan suçlardandır.
• Taksirli iflas suçu (M. 162/1) TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse, takibi şikâyete tabi olan suçlardandır.
• Karşılıksız yararlanma suçu (TCK m.163/1-2) TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse takibi şikâyete bağlıdır.
• Şirket veya kooperatifler hakkında yanlış bilgi (M. 164/1) TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse takibi şikâyete bağlıdır.
• Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu (m.165/1) TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse takibi şikâyete bağlıdır.
• Bilgi vermeme suçu (M. 166/1) TCK Md. 167/2’de belirtilen kişiler aleyhine işlenirse takibi şikâyete bağlıdır.
• Açığa imzanın kötüye kullanılması suçu (M. 209/1).
• Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali suçu (M. 233/1).
• Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması (Dördüncü fıkra hariç, madde 239/1-2-3).
• Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçu (Madde 234/3).

ŞİKÂYET SÜRECİNDE AVUKATIN ÖNEMİ:

Vatandaşlarımız bazen haklarının neler olduğunu ve ne biçimde kullanacaklarını bilemezler. Bu çok normaldir. Bu eksiği gidermek bakımından suç unsuru olan davranışı şikâyet etme sürecinde bir avukatın hukuki bilgisinden yararlanmak lehe olan sonuca ulaşmanız açısından daha sağlıklı olacaktır. Zira bu süreç suç oluşturan davranışı şikâyet etmekle bitmiyor. Şikâyetin yanı sıra sürecin takibatı da önemlidir. O yüzden bir avukat aracılığıyla süreci yönetmek daha iyi olacaktır.

Haklarımızın temini için hak arayış sürecini iyi bilmek gerekir o yüzden, Gaziantep’te bulunan hukuk büromuzda, daha detaylı bilgiler sunmak bakımından siz değerli müvekkillerimizi bekliyor olacağız. Bu konuyla alakalı daha kapsamlı bir hukuki danışmanlık almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.